Wiele się mówi o stopie cukrzycowej i oczywiście związanymi z nią powikłaniach. Dużo mniejszą uwagę podologia poświęca miażdżycy tętnic, a jest to problem równie istotny. Wiele trudno gojących się ran na kończynach dolnych powstaje właśnie na podłożu tętniczym.

Co to jest ta miażdżyca tętnic?

Wolno rozwijająca się choroba tętnic, w której błona wewnętrzna ulega pogrubieniu na skutek odkładania się włóknika, co powoduje nasilające się zwężenia światła naczynia. Jest to także miejsce krwawienia i tworzenia się zakrzepów. Miażdżyca jest zwyrodnieniową patologią naczyń krwionośnych prowadzącą do choroby wieńcowej serca, zawału mięśnia sercowego, udaru mózgu oraz do przewlekłej zrostowej choroby tętnic kończyn dolnych. Miażdżyca jest jednym z najczęstszych problemów medycznych.

Podstawową zmianą miażdżycową jest płytka włóknista lub blaszka miażdżycowa.

Kluczową rolę w powstawaniu miażdżycy ma podwyższone stężenie cholesterolu LDL.

Miażdżyca tętnic rozwija się powoli i w początkowym etapie nie daje żadnych objawów, dopóki zwężenie nie przekroczy 70-80% średnicy naczynia.

Czynniki ryzyka modyfikowalne:

• hiperlipidemia – poziom cholesterolu w osoczu wyższy niż 265 mg/ld, wzrost frakcji LDL i trójglicerydów
• nadciśnienie – uszkodzenie śródbłonka
• palenie tytoniu
• cukrzyca
• otyłość
• siedzący tryb życia
• stres

Czynniki ryzyka niemodyfikowalne:

• zaawansowany wiek
• płeć męska – kobiety do czasu menopauzy chroni estrogen
• predyspozycje genetyczne

Duży wpływ na powstawanie blaszek miażdżycowych ma oczywiście niehigieniczny styl życia. Jest to czynnik zdecydowanie zależny od nas samych. Zła dieta, otyłość, siedzący tryb życia i stres prowadzą do wielu chorób przewlekłych, również do miażdżycy tętnic. Ciekawostką jest to, że blaszki miażdżycowe występują nawet u dzieci, co tym bardziej sugeruje, że o zdrowie dbać trzeba już od najmłodszych lat 🙂

Tak jak wcześniej pisałam choroba ta w początkowej fazie przebiega bezobjawowo, aż do czasu rozwinięcia się krytycznego zwężenia, zakrzepu, tętniaka lub zatoru.

Do początkowych objawów klinicznych należy niemożność zwiększenia przepływu krwi przez zajęty obszar w odpowiedzi na zwiększone zapotrzebowanie. Występują wówczas wysiłkowe bóle dławicowe, chromanie przestankowe. Objawy te zazwyczaj rozwijają się stopniowo, w miarę jak zmiana miażdżycowa powoli zwęża światło naczynia.

Przewlekła zarostowa choroba tętnic kończyn dolnych – stan, w którym podaż tlenu do tkanek kończyn dolnych jest niewystarczająca wskutek przewlekle upośledzonego przepływu krwi w tętnicach.

Objawy:

• łatwa męczliwość kończyn,
• zwiększona wrażliwość na zimno,
• parestezje (mrowienie oraz drętwienie ),
• chromanie przestankowe, czyli ból występujący z dość stałą regularnością po wykonaniu określonej pracy mięśni (przejście określonego dystansu),
• skóra stóp blada lub sina, w zaawansowanych stadiach troficzna (przebarwienia, utrata owłosienia, owrzodzenia i martwica),
• zaniki mięśniowe,
• słabe, nieobecne lub asymetryczne tętno

Blaszki miażdżycowe powodują powstawanie ran na kończynach dolnych, które są ciężkie w leczeniu i wymagają pracy wielu specjalistów.

Oczywiście głównym powikłaniem miażdżycy tętnic są choroby sercowo-naczyniowe tj. zawał mięśnia sercowego, który doprowadza do zgonu.

Inne powikłania to:

• zesztywnienie ścian naczyń (zwapnienia)
• tworzenie zakrzepów i zator (zawał mózgu, udar)
• krwawienie wewnątrz blaszki miażdżycowej (tętniak)
• zwężenie tętnic szyjnych

Miażdżyca tętnic należy do chorób niewyleczalnych i w dużej mierze od nas zależy czy będzie się ona rozwijała szybko i doprowadzała do wielu powikłań, które nie pozwolą nam cieszyć się pełniom życia przez długie lata.